เรียนศัพท์จีนผ่านการเที่่ยววัดอรุณ 郑王庙 / 黎明寺

         การเขียนบล็อคนี้ มาจากความสนใจในภาษาจีน ประกอบกับการที่เราได้เข้าไปอบรมเรียนมัคคุเทศก์ด้วย ทำให้เราคิดว่า ในเมื่อเราเรียนไปแล้ว และมีการออกภาคสนามด้วย ก็น่าจะทำอะไรขึ้นมาเพื่อให้น้องๆพี่ๆ หรือบุคคลใดที่มีความสนใจในภาษาจีน ได้เข้ามาหาข้อมูลและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกัน
          ประเดิมวัดแรกแบบไม่รอช้า นั่นก็คือ วัดอรุณราชวราราม ราชวรมหาวิหาร ภาษาจีนก็คือ 黎明寺 Lí míng sì(ตามชื่อเลยคะ นั่นก็คือวัดอรุณฯนั่นเอง) หรือ 郑王寺 Zhèng wáng sì(ก็คือวัดพระเจ้าตากสิน)ใครที่มีความรู้ด้านนี้มาก่อนก็คงจะพอทราบข้อมูลแล้ว ดังนั้นเราจะไม่ขออธิบายเพิ่มเติมนะคะ

(รูปนี้เป็นรูปที่ไปเที่ยวก่อนที่จะทำการบูรณฯ)

ช่วงที่ไปเป็นช่วงที่วัดอรุณอยู่ในช่วงบูรณปฏิสังขรณ์(维修 Wéi xiū) พอดี เสียดายเนอะ แต่เราคนไทยนี่คะ ว่างเมื่อไหร่ก็ไป  อิอิ ！ เรามาเริ่มกันเลย (ส่วนคำศัพท์จะรวบรวมใส่ให้ไว้ข้างหลังน่ะคะ)

ครั้งนี้เราใช้บริการของเรือข้ามฟาก  โดยไปขึ้นที่ท่าเตียน (塔典码头 Tǎ diǎn Mǎ tóu) ค่ะ

 เดินออกจากท่าเรือเพื่อเข้าสู่ประตูวัดกัน  จุดหมายแรกของเราคือ พระปรางค์ (大乘塔 Dà shèng tǎ)   ของวัดอรุณกันค่ะ  โดยเราจะเดินไปตามทางเดินริมแม่น้ำ ระหว่างที่เดินไป เราก็จะเห็น อนุสาวรีย์ของรัชกาลที่ 2(พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย 拉玛二世国王的塑像 Lā mǎ èr shì guó wáng de sù xiàng) ประดิษฐานอยู่   เราสามารถที่จะเข้าไปกราบไหว้สักการะได้ค่ะ

หลังจากที่ได้กราบไหว้ทำความเคารพรูปหล่อของ ร.2เรียบร้อยแล้วเราก็เดินต่อมาอีกนิด ก็จะมาถึงตัวพระปราง  แต่ก่อนจะเดินเข้าไปเราจะเห็นวิหารอยู่ 2หลัง  หลังที่อยู่ด้านซ้ายขององค์พระปรางค์เป็นพระอุโบสถที่สร้างในสมัยอยุธยา ที่เรียกว่า โบสถ์น้อย (小佛殿 Xiǎo fó diàn ) ภายในมีพระพุทธรูป 29องค์ เล่ากันว่า พระเจ้าตากสิน (郑王Zhèng wáng)ได้เสด็จมาประทับ ณ โบสถ์หลังนี้ เมื่อทรงออกผนวช (落发出家 Luò fà chū jiā) ซึ่งทางวัดได้ทำการหล่อ (铸造 Zhù zào)พระบรมรูปสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชประดิษฐานไว้ในโบสถ์น้อยแห่งนี้ เพื่อเป็นอนุสรณ์ค่ะ

ส่วนหลังที่อยู่ด้านขวามือของพระปรางค์ เรียกว่า วิหารน้อย(古佛殿Gǔ fó diàn) ซึ่งก็เป็นวิหารที่มีมาแต่สมัยอยุธยาเช่นกันค่ะ  ภายในมี พระจุฬามณีเจดีย์ (朱拉摩尼塔 Zhū lā mó ní tǎ)ซึ่งหล่อด้วยโลหะ มีรูปท้าวจตุโลกบาล(四大天王 Sì dà tiān wáng)อยู่ทั้ง 4มุมขององค์เจดีย์ เมื่อครั้งที่ได้อัญเชิญพระแก้วมรกต (玉佛 Yù fó)ลงมาจากเมืองเวียงจันทน์(永珍、万象 Yǒng zhēn, wàn xiàng)ของประเทศลาว (老挝、寮国 Lǎowō, Liáo guó) ก็ได้เคยประดิษฐานอยู่ ณ วิหารน้อยหลังนี้ ก่อนที่จะอัญเชิญไปไว้ที่วัดพระแก้ว (玉佛寺 Yù fó sì)(เนื่องด้วยเวลาที่จำกัดเลยไม่ได้เข้าไปในวิหารน้อย ทำให้ไม่มีรูปมาฝากค่ะ)

หลังจากนั้นเราก็เข้าไปเดินชมพระปรางค์ของวัดอรุณกันค่ะ เราสามารถที่จะเข้าไปชมความงดงามภายในพระปรางค์วัดได้ค่ะ แต่เนื่องจากช่วงที่ไปอยู่ในช่วงบูรณะ ซึ่งตามปกติแล้ว รอบพระปรางค์จะมีขั้นบันไดให้เดินขึ้นไปชมได้

พระปรางค์ที่เราเห็นในปัจจุบันนี้ถูกบูรณปฎิสังขรณ์ขึ้นใหม่ในสมัยรัชกาลที่3 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ซึ่งมีความสูง67เมตร  ซึ่งพระปรางค์องค์เดิมจะสูงแค่เพียง 16เมตรเท่านั้นค่ะ
พระปรางค์จะถูกล้อมรอบด้วยปรางค์ทิศ 4องค์(四座方位塔 Sì zuò fāng wèi tǎ) และมณฑปทิศ 4หลัง (四座方位殿 Sì zuò fāng wèi diàn)ที่ตั้งอยู่บนฐานทักษิณ(塔台、基座 Tǎ tái, Jī zuò)ของชั้นที่ 2
ซึ่งองค์ประกอบเหล่านี้ถูกสร้างตามแบบคติทางศาสนาพราหมณ์(婆罗门教 Pó luó mén jiào) และศาสนาพุทธนิกายมหายาน (大乘教Dà chéng jiào)ซึ่งพระปรางค์ก็คือประธาน ซึ่งถือเป็นสัญลักษณ์แทนเขาพระสุเมรุ (须弥山 Xū mí shān)ปรางค์ทิศ 4องค์ถือเป็นสัญลักษณ์แทนมหาทวีปทั้งสี่(四大部洲 Sì dà bù zhōu)ส่วนมณฑปทิศ 4หลัง ก็เป็นสัญลักษณ์แทนท้าวจตุโลกบาล หรือมหาสมุทรทั้ง4 (四大海 Sì dà hǎi) และเมื่อเราพิจารณาดูสถาปัตยกรรมขององค์พระปรางค์แล้ว เราจะเห็นว่าองค์พระปรางค์จะประดับไปด้วยกระเบื้องเคลือบสีต่างๆ(彩色陶瓷 Cǎi sè táo cí)ทำเป็นลวดลายดอกไม้ ใบไม้และลายอื่นๆ  นอกจากนี้ยังมีรูปปั้น กินนร(紧那罗 Jǐn nà luó) กินรี(紧那利 Jǐn nà lì) รูปยักษ์ (夜叉神 Yè chā shén )แบก พรหม (天神 Tiān shén)แบก

หลังจากนั้นเราก็เดินไปที่พระอุโบสถ(大雄宝殿 Dà xióng bǎo diàn)กันค่ะ ระหว่างทางไปเห็นดอกสาละเลยเอามาฝากกัน ซึ่งต้นสาละ(娑罗树 Suō luó shù)นี้ เป็นต้นไม้ที่เกี่ยวข้องกับพระสัมมาสัมพุทธเจ้า( 佛祖 Fó zǔ)ในวันประสูติ (成道 Chéng dào) และปรินิพพาน(涅槃 Niè pán )ค่ะ

พระอุโบสถของวัดอรุณฯ สร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่2 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์  เราไปดูภาพจิตรกรรมฝาผนัง (壁画 Bì huà) ภายในพระอุโบสถกันเลย

ภายในพระอุโบสถประดิษฐานพระพุทธรูปรูปนามว่า "พระพุทธรูปมิศรราชโลกธาตุดิลก" คนจีนเรียกพระพุทธรูปนามนี้ว่า "佛爷 Fó yé"ถูกหล่อขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 2 โดยกล่าวกันว่า "พระพักตร์เป็นฝีพระหัตุถ์ของรัชกาลที่2ที่ได้ทรงปั้น" พระพุทธรูปองค์นี้ เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย "(降魔佛 Xiáng mó fó)ค่ะ

ด้านหน้าของพระอุโบสถ ประดิษฐาน "พระพุทธนฤมิตร" โดยเป็นพระพุทธรูปฉลองพระองค์ของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย

เมื่อเดินออกมาจากพระอุโบสถ เราจะเห็นสิงโตหิน (石狮 Shí shī)

กับซุ้มเสมา(大殿标志亭Dà diàn biāo zhì tíng)เรียงโยงกันไว้โดยมีเหล็กยึดแท่นให้ติดกันโดยตลอด เพื่อเปิดเป็นทางเข้าออกเฉพาะด้านหน้าและด้านหลัง  ดังนั้น สิงโตหินเหล่านี้จึงเปรียบได้กับเป็นกำแพงแก้ว(琉璃墙 Liú lí qiáng )ล้อมรอบพระอุโบสถ

และแล้วเราก็ถึงเวลาที่จะต้องกลับกันแล้วค่ะ เราจะไปออกทางประตูด้านตะวันออกของพระอุโบสถเพื่อที่จะกลับไปนั่งเรือข้ามฟากกัน      ประตูด้านทิศตะวันออกที่กล่าวถึงนั้นก็คือประตูหน้า ซึ่งจะมียักษ์เฝ้าอยู่หน้าประตู (守门夜叉 Shǒu mén yè chā) 2ตน มีความสูงถึง 6 เมตร   ยักษ์สีเขียว คือ ทศกัณฑ์ (十颈夜叉王 Shí jǐng yè chā wáng、托萨堪 Tuō sà kān)ส่วนยักษ์สีขาวก็คือ สหัสเดชะ จากเรื่องรามเกียรติ์(罗摩王故事Luó mó wáng gù shì、拉玛坚故事 Lā mǎ jiān gù shì)

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง

黎明寺、郑王庙 
Límíng sì/ Zhèng wáng miào       
วัดอรุณราชวราราม

维修          
Wéixiū                                  
บูรณปฏิสังขรณ์

塔典码头 
Tǎ diǎn mǎtóu                   
ท่าเตียน

码头          
Mǎtóu                                    
ท่าเรือ

坐船          
Zuò chuán                                         
นั่งเรือ

大乘塔         
Dàshèng tǎ                              
ปรางค์

拉玛二世国王    
Lā mǎ èr shì guówáng              
รัชกาลที่2 

塑像         
Sùxiàng                                    
รูปปั้น

小佛殿        
Xiǎo fó diàn                                        
โบสถ์น้อย

郑王         
Zhèng wáng                               
พระเจ้าตากสิน

铸造         
Zhùzào                                    
หล่อพระพุทธรูป

古佛殿        
Gǔ fó diàn                               
วิหารน้อย

朱拉摩尼塔     
Zhū lā mó ní tǎ                          
พระจุฬามณีเจดีย์

四大天王      
Sì dà tiānwáng                         
จตุโลกบาล

玉佛         
Yù fó                                      
พระแก้วมรกต

永珍、万象     
Yǒng zhēn、 wànxiàng        
 เวียงจันทน์

老挝、寮国      
Lǎowō、Liáo guó                
ลาว

玉佛寺        
Yù fósì                                   
วัดพระแก้ว

四座方位塔     
Sì zuò fāngwèi tǎ                   
ปรางค์ทิศสี่องค์

四座方位殿     
Sì zuò fāngwèi diàn               
วิหารทิศสี่หลัง

塔台、基座     
Tǎtái, Jī zuò                             
ฐานทักษิณ

婆罗门教      
Póluómén jiào                        
ศาสนาพราหมณ์

大乘教       
Dàchéng jiào                      
ศาสนาพุทธนิกายมหายาน

须弥山       
Xū míshān                               
เขาพระสุเมรุ

四大部洲      
Sì dà bù zhōu                        
ทวีปทั้งสี่

四大海       
Sì dàhǎi                                  
มหาสมุทรทั้งสี่

彩色陶瓷     
Cǎisè táocí                           
กระเบื้องเคลือบสี

紧那罗       
Jǐn nà luó                             
กินนร

紧那利       
Jǐn nà lì                                    
กินนรี

夜叉神       
Yèchā shén                                 
ยักษ์

天神       
Tiānshén                                
พรหม

大雄宝殿     
Dà xióng bǎo diàn               
พระอุโบสถ

娑罗树       
Suō luó shù                         
ต้นสาละ

佛祖                    
Fózǔ                                  
พระพุทธเจ้า

成道                   
Chéngdào                           
ตรัสรู้

涅槃                   
Nièpán                               
ปรินิพพาน

壁画        
Bìhuà                                             
จิตรกรรมฝาผนัง

佛爷        
Fóyé                                  
พระพุทธรูปมิศรราชโลกธาตุดิลก

降魔佛       
Xiáng mó fó                    
พระพุทธรูปปางมารวิชัย

石狮       
Shíshī                                  
สิงโตหิน

大殿标志亭    
Dàdiàn biāozhì tíng           
ซุ้มเสมา

琉璃墙      
Liúlí qiáng                                   
กำแพงแก้ว

守门夜叉    
Shǒumén yèchā                   
ยักษ์เฝ้าหน้าประตู

十颈夜叉王、托萨堪
Shí jǐng yèchā wáng、Tuō sà kān   
ทศกัณฑ์

罗摩王故事；拉玛坚故事
Luō mó wáng gùshì、Lā mǎ     jiāngùshì
เรื่องรามเกียรติ์

💦💦💦💦💦💦💦💦💦

欢迎补充：เที่ยววัดอรุณ เรียนรู้คำศัพท์ภาษาจีน